Όσιος Θεόδωρος ο Στουδίτης

Βιογραφία
Εγεννήθη το 759 μ.Χ. εις Κων/πολι εκ γονέων Φωτεινού και Θεοκτίστης εις χρόνους Βασιλέως Κοπρωνύμου (741-775). ᾿Εμαθήτευσε ρητορική και φιλοσοφία. ῾Ο θείος του Θεοδώρου, ο όσιος Πλάτων (+4 ᾿Απριλ.) παρεκίνησε αυτόν και τα 3 αδέλφια του και τους γονείς του και έγιναν μοναχοί. ῏Ηλθον εις το όρος του ᾿Ολύμπου εις τον τόπον Βοσκήτιον εις οικογενειακό αγρόκτημα και έκτισαν κελλία. ῾Η μητέρα του αγίου και η αδελφή του εμόνασαν εις γυναικεία μονή.
Εκάρη μοναχός ο άγιος από τον θείο του, τον όσιο Πλάτωνα, αγωνιζόμενος με άκρα υπακοή και ταπείνωσι. ᾿Εκεί πλησίον έκτισαν την μονή των Σακκουδίων, ο ναός αφιερώθη εις τον Ευαγγελιστή ᾿Ιωάννη. ῾Ο αδελφός του Θεοδώρου, ο ᾿Ιωσήφ εψηφίσθη ᾿Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, υπομείνας εξορία, βασάνους και φυλακάς διά την ακρίβεια της ορθοδόξου πίστεως.
Το 784 ο άγιος, εχειροτονήθη ιερεύς από τον Πατριάρχη Ταράσιο, ο Πλάτων απεσύρθη εις ησυχαστήριον και μετά τον θάνατό του το έτος 795 εξέλεξαν τον Θεόδωρο, ηγούμενον εις ηλικίαν 35 ετών. Μετά δύο έτη ο βασιλεύς Κων/νος ΣΤί (781-797) απεβαλε την σύζυγό του Μαρία και ανάγκασε αυτή να εγκλεισθή εις μοναστήριο και να γίνη μοναχή.
Ελαβε εις βί γάμο (στεφανώσας αυτόν ο ηγούμενος της μονής Καθαρών, ᾿Ιωφήφ) την Κουβικουλαρία (θαλαμηπόλο) Θεοδότη (εξαδέλφη του αγίου Θεοδώρου). ῾Ο άγιος ήλεγξε την πρανομία (διέκοψε και το μνημόσυνο του πατρ. Ταρασίου) του βασιλέως Κων/νου του ΣΤί διά τούτο ο άγιος Θεόδωρος δέρεται και εξορίζεται εις Θεσ/νίκη διά ένα έτος (τότε έγραψε τους αναβαθμούς της οκτωήχου), ο Πλάτων φυλακίζεται εις Κων/πολι και οι μοναχοί των Σακκουδίων εξεδιώχθησαν.
Το έτος 797 ο βασιλεύς εδιώχθη από τον θρόνον, τον ετύφλωσαν και εφόνευσν την Θεοδότη και το νεογέννητο υιό του. ᾿Από το 797 έως το 802 η Ειρήνη εβασίλευσε, ανεκλήθησαν οι εξόριστοι, επαύθη ο ᾿Ιωσήφ (ο στεφανώσας τον βασιλέα), ο άγιος Θεόδωρος λόγω επιδρομών των ᾿Αράβων εις μονή Σακκουδίων με την μεσολάβησιν βασιλίσσης εγκατεστάθη εις την μονή Στουδίου (εις Κων/πολι) και συντόμως έφθασαν να μονάζουν περί τους χιλίους.
Ο βασιλεύς Νικηφόρος (802-81) εξώρισε πάλι τον άγιο το έτος 809 εις νήσον Προποντίδος (γιά δύο έτη) διότι αντέστη εις την παράνομον αποκατάσασιν του ιερέως ᾿Ιωσήφ (τού τελέσαντος τον βί γάμο του βασιλέως) υπό του πατριάρχου του Νικηφόρου Αί. ᾿Ανεκλήθη από την εξορία το 813 όταν εβασίλευσε ο Μιχαήλ Ραγκαβές. ῾Ο εικονομάχος βασιλεύς Λέων ᾿Αρμένιος (813- 820) εξώρισε τον άγιο το 815 μ.Χ. εις λίμνη της ᾿Απολλωνιάδος διότι τον ήλεγξε διά τον διωγμό των αγίων εικόνων.
Εδειραν με βούνευρα εκατό μαστιγώσεις και από το φρούριο Μετώπη εις λίμνη ᾿Απολλωνιάδος εξορίζεται εις το φρούριο Βονέτα και τελικώς εις την φυλακή της Σμύρνης (819). Το έτος 820 ο βασιλεύς Μιχαήλ Τραυλός (820-829) έθεσε τέρμα εις τους εξορίστους, ο άγιος δεν επανήλθε εις την μονή Στουδίου διότι εξεδιώχθη από την Κων/πολι (δέν εδέχθη την σύγκλησι Συνόδου από ορθοδόξους και εικονομάχους) και ήλθε εις την μονή Κρήσκευτος εις κόλπο Νικομηδείας συγκεντρώσας τους μαθητάς του.
Επειτα μετεκινήθησαν εις νήσον Πρίγκηπος (πλησίον Βυζαντίου). Την 11-11-826 αφού υπαγόρευσε την διαθήκη του εις τον μαθητή του Ναυκράτιο τον οποίον και υπέδειξεν διάδοχόν του, ευλογήσας τους μαθητάς του, Κυριακή μεσημέρι και ψάλοντας τον «άμωμον» (Ψαλμόν 118) όταν έφθασαν εις τον στίχον· «Εις τον αιώνα ου μη επιλάθωμαι των δικαιωμάτων Σου» εκοιμήθη εν Κυρίω. Την 26-1-844 έφερον τα άγια λείψανά του εις την μονή Στουδίου. Συνέγραψε, ο άγιος 561 επιστολάς, κατηχήσεις, πανηγυρικούς λόγους -δογματικούς, κατά εικονομάχων, κανόνας, ύμνους...
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Δώρων μέτοχος, τῆς ἀφθαρσίας, δῶρον ἄσυλον, τῆς Ἐκκλησίας, φερωνύμως ἀνεδείχθης Θεόδωρε, τοὶς ἱεροὶς γὰρ ἑπόμενος δόγμασιν, ὁμολογίας φωστὴρ ἐχρημάτισας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν Ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Ὀρθοδοξίας ὁδηγέ, εὐσεβείας Διδάσκαλε καὶ σεμνότητος, τῆς Οἰκουμένης ὁ φωστήρ, τῶν Μοναζόντων θεόπνευστον ἐγκαλλώπισμα, Θεόδωρε σοφέ, ταῖς διδαχαῖς σου πάντας ἐφώτισας, λύρα τοῦ Πνεύματος. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.