Άγιος Απόστολος και Ευαγγελιστής Ματθαίος

Βιογραφία
Ματθαίος ερμηνεύεται δεδωρημένος η πρόσταγμα ῾Υψίστου. ῏Ητο από την Κανά της Γαλιλαίας, αδελφός του ᾿Ιακώβου του ᾿Αλφαίου. Είδε αυτόν ο ΚΗΙΧ καθήμενον εις το τελώνιον (Τελώνης ήτο το επάγγελμά του) είπε· «᾿Ακολούθει μοι» και από τότε έγινε μαθητής του Χριστού (ιδέ Ματθ. Θί,9-10). ῎Εγραψε το Ευαγγέλιόν του εις τα ῾Εβραϊκά (40-41 μ.Χ.), εδίδαξε τους ᾿Ιουδαίους, Πάρθους και Μήδους. ῞Οταν έλαβε κλήρον όπως και οι άλλοι απόστολοι για τους τόπους του κηρύγματος, ανέβη εις ένα όρος και ασκήτευε μονοχίτων και αίθριος.
᾿Εφανερώθη εις αυτόν ο ΚΗΙΧ ως παιδίον, του έδωσε ράβδο λέγων να υπάγη να την φυτεύση εις το αγίασμα εις Μυρμήνη και θα γίνη δένδρο, οι καρποί του θα έχουν μέλι και πηγή ύδατος θα αναβλύζη από την ρίζα του. Οι άνθρωποι δοκιμάζοντες αυτά θα παύσουν τας παρανομίας. Πορευόμενος προς Μυρμήνη συνήντησε την βασίλισσα Χουλβάνα με τον υιόν της και τους εθεράπευσε διότι ήσαν δαιμονιζόμενοι. ῾Ο επίσκοπος της πόλεως Πλάτων υπεδέχθη με τιμάς τον απόστολον.
῞Οταν εφύτευσε την ράβδο ευθύς έγινε δένδρο με φύλλα και καρπούς μέλιτος και πηγή εις την ῥίζα του. ῞Οσοι εγεύοντο, εγίνοντο πραείς. ῾Ο ΚΗΙΧ ενισχύει τόν απόστολον λέγων νέ μη φοβηθή διότι ο βασιλεύς τον επιβουλεύεται. ῾Ο βασιλεύς έστειλε στρατιώτας να συλλάβουν τον απόστολο αλλά ετυφλώθησαν, έστειλε και άλλους οι οποίοι είδον τον ΚΗΙΧ ως παιδίον να λάμπη ως ο ήλιος. ῎Εφυγον εκ του φόβου και ελθών ο βασιλεύς να συλλάβη τον απόστολον ετυφλώθη. ᾿Εζητούσε συγχώρησι, ο απόστολος τον ιάτρευσε.
῞Ομως ο αχάριστος βασιλεύς διέταξε να καύσουν τον απόστολο. ᾿Εκάρφωσαν κατά γης και άναψαν πύρ επάνω του, αλλά δεν τον έκαυσε. Οι άπιστοι βλέποντας το θαύμα εδόξαζον τον Θεόν. ῾Ο βασιλεύς έβαλε τα είδωλα εις το πύρ και επροσευχήθη εις αυτά. Τα είδωλα εκάησαν και το πύρ επήδησε παραδόξως διά να καύση τον βασιλέα. ῾Ο άγιος διά προσευχής τον έσωσε και ειπών· «Κύριε εις χείρας Σου παραδίδω το πνεύμα μου» ετελεύτησε.
῾Ο βασιλεύς διέταξε και έβαλαν το άγιο λείψανο εις σιδερένια θήκη και να το ῥίξουν εις την θάλασσα και εάν μείνη αβλαβές θα πιστεύσουν εις τον Θεόν. Τούτου γενομένου, εφάνη ο άγιος εις τόν ᾿Επίσκοπο λέγων ότι εις τον δείνα τόπον θα εύρουν το λείψανό του. ῏Ηλθον εκεί και έλαβον την σιδερένια λάρνακα με το άγιο λείψανο η οποία έπλεε επί των κυμάτων.
᾿Επίστευσαν όλοι. ῞Οταν εβάπτιζε ο επίσκοπος τον βασιλέα, φωνή εκ του ουρανού είπε να τον ονομάση όχι Φουλβιανό αλλά Ματθαίον. Και ο λαός εβαπτίσθη αφού κατάστρεψε τα είδωλα. ῾Ο άγιος δι᾿ οράματος είπε εις τον επίσκοπο να χειροτονήση τον βασιλέα ιερέα και τον υιόν του διάκονο και μετά 3 έτη θα έλθη εις κύριον. ῞Οταν απέθανε ο επίσκοπος Πλάτων, τον διεδέχθη ο Ματθαίος (ο πρώην βασιλεύς ο οποίος ωνομάζετο και ῾Υρτάκος κατά το πρόσταγμα του ευαγγελιστού Ματθαίου. Το ευαγγέλιόν του μετέφρασε εις τα ῾Ελληνικά ο ῾Ιεροσολύμων ᾿Ιάκωβος.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’.
Ἀπόστολε Ἅγιε, καὶ Εὐαγγελιστὰ Ματθαῖε, πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ, ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας ἤκουσας, φωνῆς τοῦ Λόγου, καὶ τῆς πίστεως, τὸ φῶς ἐδέξω, καταλείψας τελωνείου τὸν σύνδεσμον ὅθεν Χριστοῦ τὴν ἀπόρρητον κένωσιν, εὐηγγελίσω Ματθαῖε Ἀπόστολε. Καὶ νῦν πρέσβευε, δοθήναι τοὶς σὲ γεραίρουσι, πταισμάτων ἱλασμὸν καὶ μέγα ἔλεος.