Άγιοι 40 μάρτυρες εν Σεβαστεία

Ησαν εκ διαφόρων τόπων στρατιώται εις χρόνους Λικινίου (308-323). ᾿Ωμολόγησαν εις ηγεμόνα ᾿Αγρικόλαο, φυλακίζονται, κτυπώνται με πέτρας εις πρόσωπα και στόμα. Εις την φυλακή, τη νύκτα ενώ εδοξολόγουν τον Κύριον εφάνη ο ΚΗΙΧ ευλογών και λέγων· «Μη φοβείσθε τας προσκαίροις βασάνους, αθλήσατε νομίμως διά να σας στεφανώσω». 

Πέτραι ριπτόμεναι υπό δημίων εις μάρτυρας ε-πέστρεφον χωρίς να τους βλάψουν και ετραυμάτιζαν τους απίστους. Τους έρριψαν εις Λίμνη Σεβαστείας (υψόμετρο 90 μ. το δε ψύχος μέση θερμοκρασία φθάνει είκοσι υπό το μηδέν). Είς εκ των μαρτύρων λιποτακτήσας επήγε εις το εγγύς αναμμένο λουτρό, αλλ᾿ ευθύς απέθανε. Οι φύλακες είδον 39 στεφάνια εξ ουρανού.. κατερχόμενα εις κεφαλάς των. 

Ο φύλαξ ᾿Αγλάϊος βοών· «χριστιανός είμι κι᾿ εγώ» εισήλθε εις την λίμνη με αγίους. Το πρωϊ συν-έτριψαν τα πόδια των, ο τύρανος άφησε τον νεώτερο τον Μελίτωνα νομίζοντας ότι θα ζήση και θα αρνηθή τον ΚΗΙΧ, δεν του συνέτριψαν τα πόδια. ῾Η μητέρα του όταν οι στρατιώτες πετούσαν τους μάρτυρες εις άμαξα διά να τους μεταφέρουν, εσήκωσε τον υιό της καθώς ήτο λιπόθυνος εις ώμους της και ακολουθούσε την άμαξα. 

Ιδούσα ότι α- πέθανε έχαιρε.. ῞Ολα τα άγια λείψανα το 320 έτος τα κατέκαυσαν και ό,τι απέμεινε το έρριψαν εις ποταμό, θεία δύναμις συνήγαγε εις ένα μέρος του ποταμού, απεκαλύφθη εις επίσκοπον Σεβαστείας και ελθών έλαβε τα άγ.λείψανα και ενεταφίασεν. Οι γονείς του Μεγάλου Βασιλείου έκτισαν πρώτοι ναό εις μνήμη αγ.μαρτύρων εις κτήματά των εις τον Πόντο. 

Και η αγία Μερίνα και ο αδελφός της Πέτρος έγειραν ναούς εις ῾Αγ. 40 μάρτυρας. Το έτος 438 μ.Χ εις βασίλισσα Πουλχερία εφάνηκαν εις τον ύπνο της οι αγ.40 και ο ῞Αγ. Θύρσος ο οποίος απεκάλυψε τον τόπο των λειψάνων των αγ.τεσσαράκοντα. ῾Η αγ.Μελάνη το 43 μ.Χ. έκτισε ναό εις Παλαιστίνη και δύο εις Ρώμη εις τους αγ.40. Το όνομα Σαράντης εκ των αγ. 40 προέρχεται.