Άγιος Παύλος ο Ξηροποταμινός

Βιογραφία
Υιός του βασιλέως Μιχαήλ ῾Ραγκαβέ (ο οποίος απέθανε μοναχός). Κατά την γέννησί του η μητέρα του είδε ότι εγέννησε αμνό και δύο λέοντες επετέθησαν, αμυνόμενος ο αμνός εδίωξε τους λέοντες, πλησιάσασα η μήτηρ είδε ότι ήτο όχι αρνίο (αμνός) αλλά άρρεν τέκνο και εκράτει Σταυρό. ᾿Ωνομάσθη Νικήτας. ᾿Ενυμφεύθη την ᾿Αθηναία συγγενή του βασιλέως ῾Ρωμανού Λεκαπηνού. ῾Ο Νικήτας έγινε βασιλικός σύμβουλος του Λεκαπηνού, απέκτισε 2 τέκνα. ᾿Εσυκοφαντήθη, καταλιπών τα εν κόσμω ήλθε εις ῞Αγ.῎Ορος εις θέσι της ῾Ι.Μονής Ξηροποτάμου (πρώην μονή της βασιλίσσης Πουλχερίας) υποτασσόμενος εις τον ασκητή Κοσμά. ᾿Εκάρη μοναχός, ωνομάσθη Παύλος. ῾Ο Λεκαπηνός ησθένησε, τον έφεραν βιαίως εις βασιλέα, ο όσιος τον εθεράπευσε. Του έδωκε χρήματα και το έτος 934 έκτισε τη μονή Ξηροποτάμου, ήλθε ο Πατριάρχης Θεοφύλακτος και την εγκαινίασε, εδώρησε τεμάχιο Τιμίου Ξύλου.
῾Ο Παύλος έγινε ηγούμενος, επλήθυναν οι μοναχοί, αφήκε διάδοχο και έκτισε δευτέρα μονή του ῾Αγίου Παύλου. Προγνώρισε το θάνατό του, όταν εκοινώνησε έλαμψε το πρόσωπό του, είπε την αγαπημένη του προσευχή «῾Η ελπίς μου ο Πατήρ καταφυγή μου ο Υιός, σκέπη μου το πνεύμα το άγιον, Τριάς ῾Αγία Δόξα Σοί» και ανεπαύθη εν Κυρίω. Τον έθεσαν εις το πλοίο διά να τον μεταφέρουν προς ενταφιασμό αλλ᾿ ώ των θαυμασίων Σου Κύριε! Το πλοίο ευρέθη ευθύς εις Κων/πολι. ᾿Ενεταφιάσθη εντίμως.
᾿Επιστρέφοντες οι μαθηταί του, όταν εισήλθον εις το πλοίο..!! ευρέθησαν εις ῞Αγ.῎Ορος εις μοναστήρι των! έμπροσθεν του λιμένος της μονής των!
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Βασιλείου ἀξία ἀνταλλαξάμενος, τὸν θεούφαντον τρίβωνα τῆς ὅσιας ζωῆς, ὡς ἀστὴρ ἑωθινὸς ἐν Ἄθῳ ἔλαμψας, καὶ ὁδηγεῖς φωτιστικῶς, Μοναζόντων τοὺς χορούς, πρὸς κτῆσιν τὴν τῶν κρειττόνων, Παῦλε Πατέρων ἄκρατης, καὶ πρεσβευτὰ ἠμῶν πρὸς Κύριον.