Οσίων Σάββα Α', Νεμάνα εθνάρχου Σέρβων κτίτορος Ι.Μ. Χιλιανδαρίου (῾Αγ. ᾿Ορος) και μονής Ζίτσης (Σερβίας) και Συμεών
Βιογραφία
Η δυναστεία των Νεμανιδών εβασίλευσε από 1172 έως 1371, ήσαν απόγονοι Βυζαντινών αυτοκρατόρων εκ γυναικών. ῾Η σύζυγος του βασιλέως Στεφάνου του Α' έγινε μοναχή. ῾Ο Συμεών βασιλεύς Σερβίας με την σύζυγό ῎Αννα είχον 3 τέκνα. ῾Ο Σάββας ήτο νεώτερος. 17ετής έφυγε κρυφά, ακολουθών ῾Αγιορείτη μοναχό (από Ρωσσικό - ῾Αγ. Παντελεήμονα) που ήλθε εις βασιλέα Συμεών διά να ζητήση ελεημοσύνη.
Οταν ήλθαν οι απεσταλμένοι εις Μονή, εκείνη τη νύχτα εκάρη μοναχός, τους έγραψαν για αιώνιον ζωήν και ματαιότητα του κόσμου. Τόσο τους επηρέασε ώστε αποφάσισαν και οι δύο να μονάσουν. ῾Η βασίλισσα έγινε μοναχή. ῾Ο πατήρ του αφήσας τον υιόν του Στέφανο διάδοχο ήλθε εις ῞Αγ. ᾿Ορος εις Μονή Βατοπεδίου εις τον υιόν του και έγινε υποτακτικός μοναχός εις τον υιόν του. ᾿Επειδή ήλθον και άλλοι εκ Σερβίας ο Θεός τους φώτισε και έκτισαν την Μονή Εισοδίων Θεοτόκου (Χιλιανδαρίου).
Την 13ην Φέβρ. ανεπαύθη ο Συμεών. Μετά από έτη κατά την ώρα δοξολογίας άρχισε να αναβλύζη μύρο ο τάφος του. ῾Ο Σάββας έγινε ιερεύς, τον έστειλαν εις βασιλέα Θεόδ. Λάσκαρι διά υποθέσεις του ῾Αγ. ῎Ορους, τότε τον εχειροτόνησαν επίσκοπο και τον απέστειλαν εις Σερβία. ῞Ενα έτος εις το Τύρνοβο Βουλγαρίας εις το ανάκτορο κατά τον αγιασμό των Θεοφανείων όταν έβλεπον σταυρό εις το ύδωρ, εσχίσθη το ύδωρ και εστάθη εκατέρωθεν ως τείχος!
Του βασιλέως βουλγαρίας ᾿Ιωάννου ᾿Ασάν Β' (1218-1241) την θυγατέρα ῾Ελένη ενυμφεύθη ο βασιλεύς Θεόδωρος Λάσκαρις. Προγνωρίσας τον θάνατό του ο Σάββας εις Τύρνοβο, εκάλεσε τους μαθητάς του, εδίδαξε αυτούς, εκοινώνησε και έλαμψε το πρόσωπό του.. ανεπαύθη ειρηνικά. ᾿Ενεταφιάσθη εις Μονή 40 Μαρτύρων εις Τύρνοβο.
Εζήτησαν το λείψανό του από Σερβία ο βασιλεύς Τυρνόβου δεν ήθελε να αποδώση τον άγιον έως ότου του εφάνη ο άγιος και τον διέταξε να δοθή το λείψανό του. Με λιτανεία ο βασιλεύς Βλαντισλάβ το έφερε εις πατρίδα του. ῾Ο άγιος Σάββας έζησε (1169-1235).