Νεομάρτυς Ρωμανός
Βιογραφία
Εκ Καρπενησίου, αγράμματος, ήλθε προκύνημα εις ῞Αγ. Τόπους, εζήτησε απ᾿ τον πατριάρχη ευλογία να μαρτυρήση, δεν του έδωκε, ελθών εις Θεσσαλονίκη ωμολόγησε εις τον Τούρκο Κριτή, τον έδειραν, αφήρεσαν λωρίδες δέρματος, έσχισαν τας παρειάς του. Τούρκος πλοίαρχος τον έλαβε κωπηλάτη εις πλοίο του. Χριστιανοί επλήρωσαν και ελευθερώθη.
Επήγε εις Καυσοκαλύβια ῞Αγ.῞Ορους και ηγωνίζετο με τον όσιον ᾿Ακάκιον, ο Ρωμανός μόνο το μαρτύριο διελογίζετο. ῾Ο Θεός απεκάλυψε εις τον ᾿Ακάκιο ότι είναι θέλημά Του να μαρτρήση. ᾿Εκάρη μεγαλόσχημος, επήγε εις Κων/πολι έσυρε ένα σκυλί με σχοινί εις αγορά διά να προκαλέση τους Τούρκους, ερωτηθείς είπε· «Τρέφω το σκυλί καθώς οι χριστιανοί τους Τούρκους».
Εθύμωσαν και τον έδειραν, τον έρριψαν εις ένα ξεροπήγαδο και έμεινε 40 ημέρας χωρίς τροφή. Τον ανέσυραν, επειδή έπτυσε τον χότζα του έκοψαν τη γλώσσα την οποίαν μόνος του επρότεινε χωρίς φόβο. ῞Οταν απεκεφάλισαν 3 ημέρε ουράνιο φως εφώτιζε το άγ. λείψανο.
Αγγλοι αγόρασαν 500 γρόσια το λείψανό του και το έφεραν στην ᾿Αγγλία. Την 16ην Φεβρουαρίου ο Συναξαριστής αναφερει τον άγιο αυτό με άλλο δίστιχο. ῾Ο άγ.Νικόδημος δεν αναφέρει ημερολόγιον μαρτυρολογίου του.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Μέγαν εὔρατο ὲν τοῖς κινδύνοις.
Σθένει Χάριτος τῆς Παναγίας ῥώμην ὤνησας τὴν πανολβίαν καὶ ῥωμαλέως ἠγωνίσω, Μακάριε· ὅθεν Χριστὸν ὡς Θεὸν ὡμολόγησας καὶ μαρτυρίῳ τὴν πίστιν ἐτράνωσας, ῾Ρωμανὲ ἔνδοξε, ᾿Ασπροπύργου τὸ σέμνωμα. Σωτῆρα Θεὸν ἱκέτευε δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
᾿Αθλητῶν καὶ μαρτύρων νέων τὸ καύχημα, ἀσκητῶν καὶ ὁσίων Εὐρυτάνων ἀγλάϊσμα ἀνεδείχθης, ῾Ρωμανέ, τῷ μαρτυρίῳ σου ὅτι ἐδόξασας Χριστὸν ἐν κριτηρίοις ἀσεβῶν τῇ ῥώμῃ τοῦ Παρακλήτου. Καὶ νῦν ὡς μάρτυς πρεσβεύεις ὑπὲρ πιστῶν τῶν εὐφημούντων σε.