Νεομάρτυς Δημήτριος
Βιογραφία
Από Παλαιόκατο Χίου, γονέων ᾿Αποστόλου και Μαρουλούς εργαζόμενος εις Κων/πολι η κόρη τούρκου άρχοντος τον ερωτεύτηκε και απείλησε η θα γίνης τούρκος η αποθνήσκεις. Φοβηθείς ηρνήθη τον ΚΗΙΧ.
Μετά 59 ημέρας εις καιρό Ραμαζανίου έφυγε κρυφά και εκρύβη εις οικία φίλου του. Συνήντησε τόν αδελφό του Ζανή, άφησε γράμμα εις γονείς του ζητών ευχή των και ότι υπάγει προς το μαρτύριον. Μία νύκτα ενώ αγρυπνούσε είδε καθ᾿ ύπνον ευπρεπεστάτην γυναίκα με βρέφος εις αγκάλη της εις ωραία πεδιάδα, είδε μακράν ιστάμενον ένα δήμιον.
Η γυνή είπε εις Δημήτριον· «᾿Εάν δεν πέσης εις χείρας του δημίου δεν κληρονομείς την πεδιάδα ταύτην». Το είπε εις πνευματικόν του ο Δημήτριος και έλαβε κανόνα νηστειών, ευχών και αγρυπνιών. Μία Κυριακή νύκτα όταν αγρυπνούσε ήλθε φως και φωνή· «Χαίροις μάρτυς του Χριστού Δημήτριε, θάρσει.
Διά πρεσβειών Δεσποίνης ημών Θεοτόκου ο Κύριος θα σε ενδυναμώση και θα τελείωσης γενναίως το μαρτύριον». ῾Ο πνευματικός του τον έχρισε με άγιο χρίσμα και τον εκοινώνησε. ᾿Εμφανίζεται εις Τούρκους τον βασανίζουν, φυλακίζουν, προφητεύει τον αιφνίδιο θάνατο του κριτού, ραβδίζεται έως 700 φορές.
Ηλθε εις φυλακή η κόρη εκείνη του άρχοντος που τον ήθελε άνδρα προσπαθώντας να τον πείση αλλά ματαίως. Οι Τούρκοι τόν απεκεφάλισαν εις θέσι Μπαλούμ-παζάρι, αφού έκλινε γόνατα και είπε 3 φορές τό «Μνήσθητί μου Κύριε εν τη βασιλεία Σού». Οι χριστιανοί επρόφθασαν και έλαβον δι᾿ ευλογία άλλος αίμα, άλλος τρίχας, ενώ εδλεχετο ραβδισμούς από Τούρκους.
Ητο ο μάρτυς 22 ετών, έτους 1802. Εις αρχιδιάκονος έδωκε 25 γρόσια εις δήμιο και αποσφόγγισε το αίμα από μάχαιρα με μανδήλιο και ώ! του θαύματος εβάφη το μανδήλιον με Σταυρούς. Οι Τούρκοι έδωκαν το άγ.λείψανο και ενεταφίασαν εις τη μονή της νήσου Πρώτης.
Γενομένης πυρκαϊάς εις το φαρμακείον ενός χριστιανού εις Κων/πολι η γυνή του φαρμακοποιού είδε εν οράματι τον μάρτυρα Δημήτριον με άλλον νεομάρτυρα λευκοφορεμένους και με λαμπάδας. Είπε ο Δημήτριος να μετανοήση ο ανήρ σου διότι παροργίζει τον Θεόν και θ᾿ απωλεσθή ψυχή και σώματι. Να υπάγη εις τον πνευματικό να εξομολογηθή και ό,τι του είπη εκείνος να πράξη. Ούτω έπραξε, ο μάρτυς τον έφερε εις οδόν σωτηρίας.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ήχος γ'. Θείας πίστεως.
Χαίρε βλάστημα, τερπνόν της Χίου` χαίρε καύχημα, των ορθοδόξων, καρτερόψυχε, νέε Δημήτριε` την γαρ αντίχριστον πλάνην εφαύλισας, ένθα του κράτους υπάρχει το φρύαγμα, ως ανέκραζες, Θεόν τον Χριστόν επίσταμαι, δωρούμενον ημίν το μέγα έλεος.