Άγιος Γρηγόριος

Βιογραφία
Εγεννήθη το 329 εις ᾿Αριανζόν Καππαδοκίας. ῾Ο πατήρ του έγινε επίσκοπος ᾿Αριανζού. ῾Η μήτηρ του Νόνα ήτο στείρα, ενώ προσηύχετο της απεκαλύφθη ότι θα γεννήση υιόν και να ονομασθή Γρηγόριος. ᾿Εμαθήτευσε εις Καισάρεια, ᾿Αλεξάνδρεια, ερχόμενος εις ᾿Αθήνα έγινε τρικυμία, ο Γρηγόριος έκλαιγε να μη πνιγή αβάπτιστος, αλλά ευθύς ως θα βαπτισθή.
Τότε αμέσως έγινε γαλήνη!! Εις ᾿Αθήνα εγνωρίσθη με Μέγα Βασίλειο και έγιναν αχώριστοι αδελφοί και φίλοι. ῏Ησαν συμφοιτηταί. ῾Ο πατήρ του Γρηγορίου τον εβάπτισε και τον εχειροτόνησε ιε-ρέα. Μετά με τον Βασίλειο έγιναν μοναχοί και ασκήτευσαν εις τα ασκητήρια πόντου. ῞Οταν ο ᾿Ιουλιανός εβασίλευσε και προσπαθούσε να στερεώση την ειδωλολατρία ο άγ.Γρηγόριος έγραψε ωραιότατα ποιήματα και έργα προς ψυχική ωφέλεια και έλεγχο ειδωλολατρών.
Ανέλαβε τη θέσι του πατρός του ως επίσκοπος. ᾿Ηλθε εις Σελέυκεια και έμεινε εις ναό αγ.Θέκλας έως ότου έμαθε ότι εψήφισαν άλλον επίσκοπον. Οι αιρετικοί πνευματομάχοι ετάραττον την εκκλησία. Τον εκάλεσαν το 378 εις κων/πολι. ᾿Εδίδασκε την αλήθεια αγωνιζόμενος κατά του ᾿Απολλιναρίου που έλεγε ότι ο ΚΗΙΧ δεν έλαβε νοερά ψυχή. ῾Ο βασιλεύς Μ.Θεοδόσιος μεσολάβησε διά την άνοδο του αγ.Γρηγορίου εις πατριαρχ. Θρόνο.
Εδίδακε έργω και λόγω. Δικαίως ωνομάσθη Θεολόγος. ῾Ο βασιλεύς του έδωκε την πατριαρχ. ράβδο ασπαζόμενος την δεξιά του λέγων· «ο Θεός σου δίδει την εκκλησίαν, σοί δίδω τον θρόνον να κυβερνάς ως έμπειρος».
Οι αιρετικοί επλήρωσαν ένα νέον διά να φονεύση τον άγιον, ο Θεός επροστάτευσε τον άγιον και ο νέος εζήτησε συγχώρησι κλαίων.
Λόγω φιλονεικίας επισκόπων διότι έλεγον ότι δεν ηρωτήθησαν εις εκλογή του εις πατριάρχη, ο άγιος εκφώνησε αποχαιρετιστήριον λόγον ενώπιον 150 επισκόπων και παρόντος του βασιλέως.
Το 382 μ.Χ. ανεχώρησε μετά 12 έτη παραμονής εις Κων/πολι. ᾿Ελθών εις ᾿Αριανζό εποίμανε το λαό χειροτονήσας τον επίσκοπο Ευλάλιο. ᾿Ανεπαύθη το έτος (391ν.Χ.). ῾Ο Μιχαήλ Τραυλός βασιλεύσας το 820μ.Χ. ευνούχισε τον υιό του Λέντος ᾿Αρμενίου ο οποίος έχασε τη φωνή του. Παρεκάλει τον άγιον Γρηγόριον να τον θεραπεύση. ᾿Εφάνη εν οράματι ο άγιος λέγων· «᾿Ηκουσα και το αίτημά σου απέ- λαβες». ᾿Εξυπνος γενόμενος άνοιξε το βιβλίο του αγ.Γρηγορίου και ξεφώνησε με χαρά· «Πάλι ο ᾿Ιησούς ο εμός και πάλι μυστήριον» (Λόγος εις τα ῞Αγ.Θεοφάνεια).
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος α’.
Ὁ ποιμενικός αὐλός τῆς θεολογίας σου, τάς τῶν ῥητόρων ἐνίκησε σάλπιγγας· ὡς γάρ τά βάθη τοῦ Πνεύματος ἐκζητήσαντι, καί τά κάλλη τοῦ φθέγματος προσετέθη σοι. Ἀλλά πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, Πάτερ Γρηγόριε, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.