Όσιος Παύλος, ο νέος, εν Λάτρω

Εγεννήθη εις τους χρόνους του βασιλέως Κων/νου του Πορφυρογέννητου, εις πόλιν ᾿Ελαίαν της Περγάμου εκ γονέων ευσεβών ᾿Αντιόχου και ευδοκίας (ήσαν από το γένος ᾿Ιωαννικίου του Μεγάλου). ῞Οταν έμεινε ορφανός, έγινε βοσκός. ῾Ο αδελφός του (μοναχός Βασίλειος) ασκήτευε εις την περιοχήν του Λάτρου, κατά θεία αποκάλυψη του είπε και έγινε υποτακτικός εις τον μοναχόν Πέτρον. 

Μία φορά εις την ώραν αγρυπνίας εκοιμήθη, ο Γέροντας τον ερράπισε. ᾿Από τότε ο Παύλος έγινε προθυμότατος και αγωνιστής. ᾿Αποθανόντος του Γέροντος Πέτρου ήλθε εις το όρος Λάτρου και έζησε ως ερημίτης τρώγων βελανίδια ωμά και χόρτα. Πάντοτε έκλαιγε. ᾿Εκτισε ναόν εις τήν ῞Αγ.Τριάδα, θαυματουργός υπάρχων, από ξηρό τόπο με προσευχή εξήγαγε ύδωρ.

Οταν εσήκωνε τα χέρια του εις προσευχή λαμπάδες πυρός, ανέβαινον φλογίζουσαι έως ουρανού. ῎Αγγελος συγκατοικούσε μαζί του, τον εφύλαττε και φανερώς ομιλούσε με τον άγιον διά την πολλήν του καθαρότητα. ῞Οταν κάποια ημέρα επεθύμησε τυρί ο άγγελος του το έφερε. ῎Αλλη φορά του έφερε τρία μαρούλια, και την βακτηρία του που έχασε, του την έφερε. 

Ητο εύσπλαχνος, γλυκύς, ιλαρός, μικρός εις το σώμα, φαλακρός γένειο μικρό αλλά πλατύ και κιτρινωπός. ᾿Εθεράπευε κάθε είδος ασθένεια, απέκτησε πολλούς μαθητάς, εδημιούργησε ισχυρό μοναστικό κέντρο. ᾿Εκοιμήθη εν ειρήνη το 955 μ.Χ. ο δε τάφος του ανέβλυσε μύρα.