Άγιος Αμβρόσιος

Εγεννήθη εις Μεδιόλανα Γαλλίας τώ 340 μ.Χ. ῾Ο πατήρ του, ᾿Αμβρόσιος κιά αυτός ήτο έπαρχος εις Γαλλίας. ᾿Απέθανον οι γονείς του και έμεινε με την μεγαλύτερη αδελφή η οποία έζη παρθενική ζωή. ῾Ο βασιλεύς Ουαλλεντιανός τον διώρισε δικηγόρο εις το παλάτι και έδωκε την ηγεμονία εις Μεδιόλανα κι᾿ όλη ᾿Ιταλία να εξουσιάζη όχι ως αυστηρός κριτής αλλά ως επίσκοπος. 

Ο λόγος ούτος έγινε προφητεία, διότι αποθανόντος του επισκόπου Μεδιολάνων Αυξεντίου εγένετο σύγχυσις μεταξύ ορθοδόξων και αιρετικών για την εκλογή. ῾Ο λαός ήθελε τόν ᾿Αμβρόσιο. ᾿Ενώ συζητούσαν διά τον υποψήφιον μία περιστερά ήλθε και εκάθισε εις τούς ώμους του. ῾Ολοι εθεώρησαν αυτό ως Θεοσημείον. 

Ο ᾿Αμβρόσιος ως ανάξιος την νύκτα ανεχώρησε κρυφά, περιπατούσε όλη τη νύκτα, και το πρωί παραδόξως ευρέθη έξω από τα τείχη των Μεδιολάνων ήτο 1η Δέκ. Τον έφεραν οι χριστιανοί εις Μητρόπολι και ανέφεραν εις τον βασιλέα. ᾿Εβαπτίσθη και χειροτονηθείς κατά την τάξιν την 7η Δέκ. έλαβε την αρχιερατικήν χάριν (374 μ.Χ).

Μέτ᾿ ολίγον ήλεγξε τον βασιλέα διά αταξίας αρχόντων, ο ευσεβέστατος Ουαλλεντίνος εδέχθη τον έλεγχον και επήνεσε τον άγιον ως ζηλωτή της ευσεβείας. Βασιλεύσας 18 έτη, εκοιμήθη εν ειρήνη, αφήνοντας διαδόχους τον Ουάλη (έγινε αρειανός και είχε κακό τέλος, νικηθείς κατεκάη εις αχυρώνα όπου εκρύβη) τον Γρατιανό και Ουαλλεντίνο τον νέον. 

Ο ευσεβής Γρατιανός διά τας ανδραγαθίας του Μ. Θεοδοσίου, τον διώρισε αρχινάυαρχο. Με όπλο τον Σταυρόν ενίκησε τους βαρβάρους. Τόν έστεψαν βασιλέα εις ᾿Ανατολή, ο Γρατιανός εκυβέρνα την Δύσιν, αμφότεροι εφρόντιζαν να αφανίσουν τους αιρετικούς ᾿Αρειανούς. ῾Ο ῾Αγιος ᾿Αμβρόσιος ενήστευε όλη την εβδομάδα μόνο το Σαββατοκύριακο έτρωγε. ῾Ολη την περιουσία του διαμοίρασε εις πτωχούς και την εκκλησίαν. Τόση συμπάθεια είχε, που όταν του εξομολογούντο θανάσιμον αμαρτία, έκλαιγε επί πολύ. Μετά τον θάνατον του Γρατιανού τυραννικός εβασίλευσε ο Μάξιμος.

῾Ο Θεοδόσιος εις πόλεμο τον εφόνευσε και διώρισε βασιλέα τον υιόν του Γρατιανού (τόν Ουαλλεντιανό). Εις Θέσ/νίκη εγένετο στάσις και εφόνευσαν τους άρχοντας. ῾Ο Θεοδόσιος νικηθείς διέταξε και εφόνευσαν 7.000 λαού, μαζί ήτο και ανεύθυνοι. ῾Ο ῾Αγιος μαθών τούτο πολύ έκλαυσε. ῞Οταν ήλθε ο βασιλεύς και ηθέλησε να εισέλθη εις ναόν, ώρα Θ.Λειτουργίας, ο άγιος τον εμπόδισε, ελέγχοντάς τον δημόσια. 

Ο βασιλεύς επέστρεψε εις τα ανάκτορα κλαίων, εξομολογούμενος εις άρχοντα ῾Ρουφίνο έλεγε ότι η θύρα της επιγείου και επουρανίου εκκλησίας είναι κλειστή δι᾿ εμέ. ῾Ο ῾Ρουφίνος επήγε εις άγιον κι᾿ εζητούσε να τον συγχωρήση, ο ᾿Αμβρόσιος δεν εδέχετο. ῾Ο βασιλεύς απεφάσισε να υπάγη και να δεχθή τα επιτίμια. ᾿Εστάθηκε εις την θύραν του ναού και παρακαλούσε να συγχωρεθή. ῾Ο άγιος νομίζων ότι εξουσιαστικά θέλει να εισέλθη του είπε· «πώς τολμάς να εισέλθης εις τον ναόν του Θεού, όταν καταπατάς τον θείον Νόμον; ο δε παρεκάλει με ταπείνωσι να τον συγχωρέση διότι μετανοεί. 

Ο άγιος συνέχισε να ελέγχη· «Ποία μεταμέλεια έδειξες; Με ποία φάρμακα εθεραπεύθης; ῾Ο βασιλεύς· «᾿Ιδικόν σου έργον Δέσποτα να δείξης την φιλανθρωπία του Θεού και να δώσης τα φάρμακα». ῾Ο άγιος του είπε και υπέγραψε τότε νόμο όταν αποφασισθή θάνατος διά τινα παραβάτην μετά ένα μήνα να εκτελήται η απόφασις. Τον συγχώρησε.

Ο βασιλεύς εισήλθε εις τα γόνατα και πρηνής, τύπτων το στήθος του και κεφαλήν και κλαίων έλεγε τον ψαλμόν· «εκκολήθη τώ εδάφει η ψυχή μού κλπ. ῞Οταν εισήλθε εις το άγιο Βήμα διά να κοινωνήση, του εμήνυσε ο άγιος με τον ᾿Αρχιδιάκονο ότι δεν επιτρέπεται εις κοσμικούς αλλά μόνο ιερείς, και να εξέλθη. ῾Ο βασιλεύς είπε ότι κατά την τάξιν του Βυζαντίου εισήλθε. Εις Κων/πολι εις τινα εορτήν όταν ο πατριάρχης Νεκτάριος του είπε να εισέλθη εις ιερόν διά να κοινωνήση ο βασιλεύς ηρνήθη, λέγων ότι εδιδάχθη από ῞Αγ.᾿Αμβρόσιον την διαφορά κοσμικού (βασιλέως) από ιερέα. 

Η βασίλισσα Πλακίλλα έργω και λόγω ετήρει τον θείον νόμον υπηρετώντας ασθενής και πάσχοντας, υπενθυμίζουσα εις βασιλέα να μην είναι αχάριστος αλλά να ενθυμήται ποίος ήτο. ᾿Επέβαλε ο Θεοδόσιος φόρους διότι είχε πόλεμο. Οι ᾿Αντιοχείς εστασίασαν, δέν εδέχοντο αυτό, έσυραν τον ανδριάντα της βασιλίσσης εμπαικτικώς εις την πόλιν.

Εθυμώθη ο βασιλεύς, έστειλε τον ᾿Ελλέβιχο και Καισάριο (άρχοντας) με επιστολάς απειλώντας ότι θα καύση την πόλιν των. Οι ᾿Αντιοχείς εζήτησαν την βοήθειαν των μοναχών. Είς ενάρετος ηλικιωμένος ασκητής ήλθε και συνήντησε τους άρχοντας. ῏Ησαν έφιπποι. ῎Εσυρε έναν από τα ιμάτια και τους είπε να πεζεύσουν από τα άλογα. Τους είπε να είπουν εις τον βασιλέα ότι δεν είναι μόνο βασιλεύς αλλά και άνθρωπος όπως εμείς, τους ανδριάντας πάλι δύνανται να κατασκευάσουν, ενώ ο βασιλεύς ούτε μία τρίχα των φονευθέντων και να παύση να μη παροργίζη τον Θεόν. 

Ο βασιλεύς τελικά ειρήνευσε, λέγων ότι κατ᾿ αυτού έπρεπε να στρέψουν τον θυμόν των κι᾿ όχι εις γυναίκα του. Μοναχός τίς, 40 έτη εις ησυχία, τρεφόμενος με χόρτα, δεν είδε άνθρωπο. ᾿Εδέετο του Θεού να του φανερώση με ποίον είναι όμοιος εις την βασιλεία Του. ᾿Αγγελος του εφανέρωσε ότι, με τον βασιλέα Θεοδόσιο. ᾿Εκείνος με παράπονο προσευχόταν γιατί να συναριθμιθή μ᾿ ένα κοσμικό βασιλέα. Πάλι ο άγγελος του είπε το ίδιο. 

Τότε επήγε ο μοναχός εις τον Θεοδόσιον, ο οποίος τον εδέχθη και τον ετίμησε ως φιλομόναχος. ῾Ο ασκητής τον παρεκάλεσε να του ειπή για την πνευματική του εργασία. ῾Ο Θεοδόσιος ως ταπεινός εμέμφετο εαυτόν. Τέλος αφού έμαθε την αποκάλυψη του αγγέλου, τον ώρκισε να μη μάθη κανείς άλλος ό,τι ακούση.. Είπε ότι 33 έτη που βασιλεύει μόνο τα τρία πρώτα έτη είχε σχέσεις μέχρι ν᾿ αποκτήσουν διάδοχο, μετά παρθενεύουν ζούν όχι ως σύζηγοι, αλλά αδελφικά, φορούντες έσωθεν τρίχινα κι᾿ έξω βασιλικά ενδύματα, Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή δεν τρώγουν τίποτε, εργάζεται καλλιγραφία και μ᾿ αυτά τα χρήματα του εργοχείρου ζούν, τα άλλα τα δίδουν ελεημοσύνας, κρυφά τις νύκτες υπηρετεί ασθενείς με τα χέρια του. 

Οταν κάθεται εις το ιπποδρόμιο, δεν προσέχει τους αγώνας, αλλά τον θάνατο και αιώνιο κόλασι συλλογίζεται. Και με τήν βοήθεια του Θεού δεν εγέλασε ποτέ. ῾Ο ασκητής ακούων αυτά, έκλαυσε ακούων τον Θεόν. ῾Ο άγιος Αυγουστίνος κατηχήθηκε και εβαπτίσθη από τον ῞Αγ.᾿Αμβρόσιο. ῾Ο άγιος ᾿Αμβρόσιος κάποια φορά εφιλοξενήθηκε εις την ῾Ρώμη εις οικία πλουσίου. Τους ηρώτησε εάν έχουν θλίψεις. 

Είπαν, όχι, πλούτη, δόξα και δωρεάς πολλάς τους έστειλε ο Θεός. ῾Ο άγιος είπε εις τους κληρικούς του, να φύγωμε γρήγορα απ᾿ το καταραμένο εκείνο σπίτι, μόλις απεμακρύνθησαν άνοιξε η γη και κατάπιε την οικία και όλους τους ανθρώπους. Είπε ο άγιος· ῾Οποιος έχει θλίψεις είναι μαζί του ο Θεός και τον παιδεύει διά τα μικρά του αμαρτήματα διά να τον δοξάση ύστερα. ᾿Εθεράπευσε μία γυναίκα παράλυτη. 

Ενας αιρετικός είδε άγγελο να ωμιλή εις τα ώτα του αγίου όταν εδίδασκε, μετενόησε καθώς και πολλοί ομόφρονές του. ῎Αλλοι τον εσυκοφαντούσαν ότι με μαγείας κάνει θαύματα. ῾Ο Κρεσκόβιος διά κάποιο παράπτωμα εκρύβη εις ναόν, ο ηγεμών Στηλίκων διέταξε και τον συνέλαβον βιαίως. ῾Ο άγιος εθυμώθη και προσευχήθη να τιμωρηθούν οι άδικοι. Ούτω εγένετο. Λεοπαρδάλεις ξαφνικά εις την αγορά κατεσπάραξαν τους υπευθύνους, ο ηγεμών φοβηθείς ελευθέρωσε τον Κρεσκόβιο.

Εβάπτισε την ειδωλολάτρισσα βασίλισσα των Μαρκομάνων. ῞Οταν αρρώστησε τον επεσκέφθηκε ο ηγεμών και είπε· «παρεκάλεσε τον Θεόν να ζήσης ακόμη διά ωφέλεια του λαού», ο άγιος είπε δεν εκπειράζω τον Κύριον αλλά ό,τι είναι θέλημά Του άς γίνη.. Δύο διάκονοί του, έλεγαν συζητώντας, ποίος θα γίνη επίσκοπος. ῾Ο άγιος γνωρίζων εκ πνεύματος αγίου εφώναξε, θα γίνη ο Συμπλίκιος ο ηγούμενος της τάδε μονής. Την παραμονή του Πάσχα 4η ᾿Απριλ. Του 397 σε ηλικία 57 ετών ανεπαύθη εν ειρήνη.

Εορτάζεται την 7η Δέκ. την ημέρα χειροτονίας του.