Άγιοι Δέκα Μάρτυρες εν Κρήτη
Βιογραφία
Ο Θεόδουλος, Σατορίνος, Εύπορος, Γελάσιος και Ευνικιακός ήσαν από Γόρτυνα Κρήτης, ο Ζωτικός από Κνωσσό, ο ᾿Αγαθόπους από Πάναρμο, ο Βασιλείδης από Κυδωνία, ο Ευάρεστος και Μόμπιος από ῾Ηράκλειο. Τριάκοντα ημέρες βασανίζονται από τον ανθύπατο κρήτης τον Δέκιον, δέρονται, ξέονται με σιδηρά ονύχια, λιθοβολούνται. Τέλος εις τον τόπον ῾Αλώνιον τους έφεραν και εφιλονείκουν οι άγιοι ποίος θα αποκεφαλισθή πρώτος.
Ο θεόδουλος ως νεώτερος διά να μη φοβηθή απεκεφαλίσθη πρώτος. Ψάλλοντες οι άγιοι τον 121 ψαλμό κι᾿ ευχόμενοι διά την απελευθέρωσι της πατρίδος των από το σκότος της αθεϊας, εδέχθησαν τον αποκεφαλισμόν το έτος 250. Χριστιανοί τους ενεταφίασαν. ᾿Αργότερα ο πατριάρχης Παύλος εύρε τα λείψανά του άφθαρτα, τα μετέφερε εις Κων/πολι και τα ενεταφίασε εκεί.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Τὴν πολυθαύμαστον Κρήτην τιμήσωμεν, τὴν ἐξανθήσασαν ἄνθη τὰ τίμια, τοὺς μαργαρίτας τοῦ Χριστοῦ, Μαρτύρων τοὺς ἀκρέμονας. Δέκα γὰρ ὑπάρχοντες, ἀριθμῷ οἱ μακάριοι, δύναμιν μυρίοπλον τῶν δαιμόνων κατήσχυναν· διὸ καὶ τοὺς στεφάνους ἐδέξαντο, Μάρτυρες Χριστοῦ οἱ καρτερόψυχοι.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ήχος γ’. Την ωραιότητα.
Κρήτης τα εύοσμα άνθη τιμήσωμεν, τα διαπνέοντα, οσμήν την ένθεον, Θεόδουλον και Ζωτικόν, Γελάσιον, Σατορνίνον, Εύπορον Ευάρεστον, Αγαθόποδα Πόμπιον, Ευνικιανόν ομού, Βασιλειάδην τε ένδοξον, βοώντες αυτούς αυτούς ομοφρόνως, χαίρε Δεκάς η των μαρτύρων.
